Veestapel dijt uit in het Meetjesland: hiérom is stikstofplan dringend nodig

Een omstreden uitbreiding van een industriële veehouderij in het Meetjesland, vormt een nieuwe reminder aan de Vlaamse regering om snel vaart te maken met het stikstofplan. - © Wesley Poelman

Veestapel dijt uit in het Meetjesland: hiérom is stikstofplan dringend nodig

Een omstreden uitbreiding van een industriële veehouderij in het Meetjesland, vormt een nieuwe reminder aan de Vlaamse regering om snel vaart te maken met het stikstofplan. - © Wesley Poelman

Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt en Partners Meetjesland en meer dan 20 buurtbewoners gaan in beroep tegen de uitbreiding van een industriële veehouderij nabij natuurgebied in het Oost-Vlaamse Maldegem van 4000 naar bijna 10.000 dieren. Om de stikstofuitstoot te reduceren, rekent het bedrijf enkel op onvoldoende betrouwbare technische maatregelen. Een groot juridisch risico. Het is een nieuwe reminder aan de Vlaamse regering: maak vaart met een juridisch doortimmerd en degelijk stikstofplan.

Het landbouwbedrijf in kwestie wil de afloop van hun huidige vergunning later dit jaar aangrijpen om een fikse uitbreiding te laten vergunnen: van 4000 naar bijna 10.000 zeugen en biggen. Op een moment dat de Vlaamse regering veelbesproken voorstellen uitwerkt om varkenshouders met publiek geld uit te kopen, om zo tot een daling van de varkensstapel met -30% te komen, valt dat moeilijk te begrijpen.



De veehouderij bevindt zich op minder dan 200 meter van Habitatrichtlijngebied en VEN-gebied (Vlaams Ecologisch Netwerk) en naast het erkende natuurgebied Torrebos-Burkel van Natuurpunt. De Europese topnatuur in het gebied heeft vandaag al te maken met een sterke overschrijding van de kritische depositiedrempels. Hoe kon de vergunning voor een verdere uitbreiding van het industriële landbouwbedrijf er dan komen? 

De vergunning werd door de provincie goedgekeurd op basis van beloofde reducties door ammoniakemissiearme stalsystemen, zoals biologische luchtwassers. Probleem: deze systemen leveren vaak niet het gewenste rendement op, en ze focussen eenzijdig op de stikstofuitstoot, waardoor ze voorbijgaan aan de andere milieudrukken die zo’n forse uitbreiding met zich meebrengt. Denk maar aan de mesthoop en diens impact op onze waterkwaliteit en aan de impact van de toenemende grondwaterwinning, bijvoorbeeld. Nochtans hangt ook de Europese Kaderrichtlijn Water als een tikkende tijdbom boven het hoofd van de Vlaamse regering. Volgens deze richtlijn moeten alle waterlopen en het grondwater tegen 2027 in goede toestand (zowel op vlak van kwaliteit als kwantiteit) zijn, momenteel hebben we slechts de ambitie om 10% te halen.

Vandaag vergunningen afleveren op basis van onbetrouwbare technische maatregelen één problematiek behandelen, is een slecht idee. Het zorgt niet voor rechtszekerheid voor de landbouwer en vormt een aanslag op natuur en leefmilieu. 

Vandaag vergunningen afleveren op basis van onbetrouwbare technische maatregelen die verkokerd één problematiek behandelen, is een slecht idee. Het zorgt niet voor rechtszekerheid voor de landbouwer en vormt een aanslag op natuur en leefmilieu. 

Vaart achter stikstofplan

Wat moet er dan wel gebeuren? De Vlaamse regering moet vaart zetten achter haar stikstofplan en focussen op integrale maatregelen. Anders dreigen vergunningsaanvragen zoals deze in Maldegem schering en inslag te worden, overal in Vlaanderen. Om te weten waar dat toe leidt, volstaat het over de grens te kijken. Daar zorgde dit blinde vertrouwen in technische maatregelen dat het juridisch kaartenhuisje van het vergunningenbeleid in elkaar stortte - met een totale vergunningenstop als gevolg.

De Meetjeslandse verenigingen en de buurtbewoners hebben ook bedenkingen bij de realisatie van dergelijk grootschalig landbouwbedrijf en mestverwerkingsinstallatie in landschappelijk waardevol landbouwgebied. Niet alleen is het industriële landbouwbedrijf storend in het waardevolle landschap, de link van het industriële bedrijf met het omliggende landbouwgebied is nagenoeg nihil. Veevoeders en mest voor de mestverwerking worden aangevoerd, de varkens en effluent van de mestverwerkingsinstallatie worden afgevoerd. De verenigingen zijn van oordeel dat op deze locatie geen plaats is voor industriële landbouwbedrijven, wel voor familiale, grondgebonden landbouwbedrijven afgestemd op de waardevolle omgeving. 

Tot slot zorgt het bedrijf ook voor heel wat onaanvaardbare omgevingshinder (mobiliteit, geluids- en stofhinder, verlaging van de grondwatertafel,...) die nog versterkt zal worden door de uitbreiding van het bedrijf.

Landbouw Stikstof Natuurpunt en Partners Meetjesland

Meer over Landbouw, Stikstof