Het verhaal van Ray&Jules is geen verhaal van generaties koffiebranders en eeuwenoude technieken. Het is er wel een van positieve innovatie, van grootse ideeën en elke dag een stapje vooruit zetten met de zon in de rug. “Wij geloven in de kracht van mensen en positieve verhalen. Dat proberen we ook uit te dragen met onze koffie. The sunny kind of coffee, traag geroosterd op zonne-energie,” vertelt Gert Linthout van Ray & Jules. “Het is ons doel om de koffiesector van binnenuit te veranderen.”
Ray&Jules gaat voor een beter leefmilieu. Het brengt duurzaamheid in de koffiesector naar een nieuw niveau: door biologische, fairtradekoffiebonen te roosteren met hun nieuw ontwikkelde technologie, 100% op zonne-energie. Koffie staat op nummer 6 in de ranglijst van voedingsproducten die het meest bijdragen aan de klimaatopwarming. “We moeten er ons echt allemaal van bewust zijn dat een kopje koffie dus een grote impact heeft,” stelt Gert. “Als je weet dat er jaarlijks 15 miljoen ton CO2 uitgestoten wordt, enkel bij het roosteren van de koffie, dan is het duidelijk dat er grote winsten geboekt kunnen worden.”
Wild innovatief met een missie
“Koffie wordt al sinds 1880 overal ter wereld op dezelfde manier gebrand. Weinig energiezuinig en erg vervuilend, met aardgas of petroleum,” legt Gert uit. “In artisanale branderijen roostert men op 200 à 230 graden Celsius, in industriële branderijen op 600 graden. Dat laatste is heel jammer, want zo worden de bonen ook nog kapot gebakken. De vrij bittere smaak die we met koffie associëren, komt eigenlijk van het te hard branden van de bonen.”
“Ons zusterbedrijf CEE, een onderneming gespecialiseerd in het verbeteren van industriële energie-efficiëntie, begon vanaf nul: het ontwikkelde een nieuwe technologie waarbij de lucht slim gecirculeerd wordt. Daardoor verbruiken we drie keer minder energie. De brander voeden we enkel met zonne-energie. Zo vermijden we fossiele brandstof en komt er dus geen CO2 vrij. Eerder dan te compenseren, lossen we graag het probleem aan de bron op. Bovendien is de technologie opschaalbaar tot industriële schaal, zonder verlies aan kwaliteit en zuinigheid, zowel voor koffie, cacao als granola.”
Duurzaam van groene boon tot elektrische thuisbezorging
Het roosteren van de bonen is natuurlijk niet de eerste stap. Je hebt het grondgebruik in het land van herkomst, het branden en het vervoeren. “We zullen beginnen bij het begin: onze groene bonen. Die zijn fairtrade en bio-gecertificeerd, dat is alvast een belangrijke opstap naar meer,” legt Gert uit. “We willen naar de logica van een holistisch voedselbos. Een boer met een veerkrachtige plantage waarbij hij niet alleen koffie teelt, maar ook andere seizoensproducten, waar nuttige gewassen groeien, waar er dieren rondlopen voor begrazing en bemesting: dat is een boer die opbrengsten genereert. We moeten echt af van de monoculturen, en aansturen op een keten waarbij het verhaal duurzaam is op elk vlak: menselijk, maar ook planetair.”
“Een kwart van de totale energievraag van koffie komt daarna voort uit het branden. Onze CO2-vrije technologie is daar al een oplossing voor. Verder werken we op de impact van de verpakking, leveren we al elektrisch in regio Brussel-Leuven samen met een start-up, en kijken we hoe we kunnen bijdragen aan de valorisatie van koffiegruis. Zo is onze roaster’s footprint hier lokaal al 90% lager.”
Het begin van een grote, positieve transitie
“Koffie roosteren heeft iets mythisch, het is een geconsolideerde sector. Je voet tussen de deur steken als start-up is niet makkelijk als de concurrenten miljarden verdienen. Jammer genoeg wordt slechts 0,2% van die opbrengst opnieuw geïnvesteerd in een duurzame koffieketen. Dat moet anders, en daar willen we graag de koffiedrinker van bewustmaken. Het gaat ook snel: we zijn de afgelopen twee jaar met een factor twintig gegroeid! Dat inspireert ook anderen. We krijgen nu regelmatig bezoek van wereldspelers in de koffiesector. Zelfs vanuit de cacaosector komt men intussen met veel interesse kijken.”
“Het is onze missie om enerzijds steengoede, duurzame en betaalbare koffie te maken, en anderzijds om een katalysator te zijn voor de hele sector. Maar ik vind het ook belangrijk dat de koffiedrinker begrijpt dat een kopje koffie ertoe doet. Het is een kleine, dagelijkse keuze voor veel mensen, maar wel met een groot rimpeleffect. Ik ben er dan ook heilig van overtuigd dat de zin ‘een druppel in de oceaan’ vaak verkeerd begrepen wordt. Je bent een druppel in de oceaan, dus je doet ertoe. Elk kopje koffie dat je drinkt, draagt ergens toe bij. Dat is traditioneel een negatieve impact, maar wij geloven erin dat we een positieve verandering kunnen waarmaken met onze zonnige koffie. Als kleine speler heb je het voordeel om heel disruptief en radicaal te kunnen zijn. De grote spelers hebben dan weer een enorme slagkracht. Die samenwerking moeten we op gang krijgen.”
Klimaatpositieve koffie
Ray&Jules bewijst dat optimisme en innovatieve ambitie een plaats heeft in de koffiesector. Dat we als koffiedrinkers invloed hebben op het systeem, net zoals de sector ook van binnenuit veranderd kan worden. Als je maar groots genoeg denkt, met de nodige portie durf. “Uiteindelijk willen we eindigen bij koffie die CO2 uit de lucht haalt, en dus een positieve impact heeft op het klimaat. Dat is onze bestaansreden. En dat gaat lukken tegen 2050, samen, kop per kop. En wanneer de volgende generatie ons later vraagt wat wij gedaan hebben voor ons en onze wereld, dan zullen we kunnen antwoorden. Bescheiden maar met veel voldoening.”
Speciaal voor Bond Beter Leefmilieu stelde Ray & Jules een heerlijk, krachtig koffiepakket samen: biologisch, fair trade én geroosterd op zonne-energie.
Bestel jouw koffiepakket met speciale korting en geniet van drie krachtig, intense koffies uit Honduras, Guatemala en een blend uit Tanzania en
Centraal-Amerika.
