Foto CC Sam Jotham Sutharson

ETS heeft België al 1 miljard euro opgebracht

Foto CC Sam Jotham Sutharson

Meer dan 1 miljard euro heeft het Europees emissiehandelssysteem (EU-ETS) België al opgebracht sinds de lancering in 2013. Geld dat goed gebruikt kan worden om klimaat- en energiemaatregelen te financieren. 

Het principe van de Europese emissiehandel is relatief eenvoudig: voor de ongeveer 300 Belgische CO2-intensieve sectoren en installaties wordt een jaarlijks uitstootplafond vastgelegd. Door een absolute grens te stellen aan de emissies en hieraan emissierechten te verbinden, wordt er een schaars goed gecreëerd dat ook een economische waarde heeft. Een emissierecht vertegenwoordigt in het EU-ETS het recht om het equivalent van één ton aan CO2 uit te stoten. 

In de nasleep van de financiële crisis ontstond er een overaanbod aan emissierechten en zakte de prijs tot 6 euro per ton CO2. Sinds 2017 verlaagde de Europese Commissie stelselmatig de hoeveelheid rechten, waardoor de prijs opnieuw steeg. Momenteel bedraagt die zo’n 20 à 25 euro per ton.

Deze prijsstijging heeft ook een duidelijke impact gehad op de totale (Belgische) inkomsten van de veiling van de uitstootrechten. Zo lagen de inkomsten van 2018 met ruim 381 miljoen euro ruim tweeëneenhalve keer hoger dan deze van het jaar 2017.

Steun met klimaatfonds pioniers in plaats van vervuilers

In België bestaat er een vaste verdeelsleutel van de veilinginkomsten tussen de drie gewesten en de federale overheid. Minstens de helft van deze inkomsten moet ook aangewend worden voor klimaat- en energiegerelateerde doelen. 

En bij die verdeling van de opbrengsten wringt het schoentje. Veruit het grootste aandeel van het Vlaamse klimaatfonds gaat naar ‘energiesteun’ of vergoeding voor indirecte emissiekosten van de grootste energieverbruikers. De idee is dat ze zonder die vergoeding hun productie naar het buitenland zouden verplaatsen. 

Nog erger is dat ook olieproducenten, de grootste veroorzakers van de klimaatverandering, van de middelen van het klimaatfonds kunnen genieten. Als klap op de vuurpijl onthulde BBL in 2017 dat ExxonMobil - de meest notoire klimaatsaboteur van allen -  zelfs tot vier maal meer energiesteun toegekend kreeg dan wat ze zelf betaalde aan werkelijke, indirecte CO2-kost in het ETS systeem. De wereld op z’n kop.

De Vlaamse overheid zou de opbrengsten van de veiling beter inzetten om bedrijven, overheden en gezinnen te steunen die voorop lopen in de energietransitie en onze regio zo klaarstomen voor de hernieuwbare en circulaire industrie van de toekomst.

Klimaatbeleid

Meer over Klimaatbeleid