Op 5 december was het World Soil Day. Nog nooit van gehoord, zeg je? Ten onrechte: onze bodem verdient meer aandacht. Hij is immers een essentiële factor in de strijd tegen de klimaatopwarming en bij het uitbouwen van een duurzame landbouw. Wakkere Europese burgers hebben dit goed begrepen en een petitie opgestart om een wettelijk bindend kader te vragen voor het bodembeleid.
Bodem als boerenpaard
De bodem is het boerenpaard van ons ecosysteem: hij draagt alle ecologische processen die zich in de atmosfeer afspelen. De staat van onze bodem is een essentiële factor in het leven op aarde. En toch wordt hij al decennia verwaarloosd. We zien de bodem enkel als de stof waar planten in wortelen, terwijl het een ecosysteem op zich is. Kunstmest zou wel voor de voedingstoffen zorgen en alle bijbehorende problemen lossen we op met chemische bestrijdingsmiddelen.
1.000 jaar voor 1 centimeter bodem
"In Vlaanderen spoelt elk jaar 2 miljoen ton bodem weg"
Vandaag is duidelijk dat die aanpak nefaste gevolgen heeft: niet alleen verarmt de bodem, hij spoelt ook weg door erosie. In Vlaanderen verdwijnt zo ongeveer 2 miljoen ton bodemmateriaal per jaar. Als je weet dat het 1.000 jaar duurt om 1 centimeter bodem te vormen, zijn deze cijfers alarmerend.
En toch weigert de Vlaamse regering sterke maatregelen om deze erosie tegen te gaan. De zwakke ingrepen die er wel komen, bieden geen duurzame oplossing. Intussen gaat kostbare tijd verloren en spoelen onze bodems verder weg.
People 4 Soil
Een groep Europese burgers is zich wel bewust van het dringende probleem. Zij hebben de burgerbeweging People 4 Soil opgestart en ijveren met een petitie voor een Europese erkenning van onze bodem als te beschermen patrimonium. Ook willen ze de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling inzake bodems wettelijk verankerd zien.
Een noodzaak, want enkel een degelijk wettelijk bindend kader dat de belangrijkste bedreigingen op vlak van bodemverlies tegengaat kan ons wapenen tegen de uitdagingen die de klimaatverandering en de stijgende wereldbevolking stellen voor onze landbouw en voedselbevoorrading.
