In oktober 2022 besliste de Vlaamse Regering op voorzet van minister van Wonen Matthias Diependaele tot een tijdelijke indexeringsblokkering voor huurcontracten van energieverslindende panden. De zorgen over de betaalbaarheid van de energiefactuur waren dan ook groot. Die maatregel loopt eind deze maand af. Een diverse groep aan organisaties houdt een pleidooi voor het behoud van deze maatregel en een beleid dat energierenovaties op de huurmarkt aanmoedigt.
Huurindexblokkering
Sinds oktober 2022 mochten huurwoningen zonder EPC-attest of met een EPC-attest E of F een jaar lang niet geïndexeerd worden. Huurwoningen met een EPC-attest D mochten maar voor de helft geïndexeerd worden. Daar waren twee beweegredenen voor: enerzijds de betaalbaarheid voor huurders verbeteren en anderzijds verhuurders ertoe aanzetten om de nodige energierenovaties aan te vatten.
De maatregel blijkt te werken. Huurders die in deze energieverslindende panden wonen, kregen effectief in die periode geen extra indexering te verwerken, wat hun betaalbaarheid ten goede kwam. Het zette ook verschillende verhuurders aan om energierenovaties door te voeren, al bleef het aantal beperkt door het tijdelijke karakter van de maatregel, dit in schril contrast met de eigenaar-bewoners die massaal investeerden om de eigen woning energieperformanter te maken.
Deze huurcontracten mogen echter vanaf 1 oktober 2023 wel opnieuw geïndexeerd worden. De verboden indexering van het afgelopen jaar zal met een correctiefactor in stand gehouden worden bij toekomstige indexeringen.
Veel huurders betalen al een heel hoge huurprijs en zullen deze winter hun energiekosten ook opnieuw zien oplopen . Want hoewel energie momenteel goedkoper is dan een jaar geleden, het blijft duurder dan voorheen . Hoe je het ook draait of keert: in energieverslindende woningen zal de energiekost altijd hoog blijven. Net daarom moeten we energierenovaties op de huurmarkt aanmoedigen. Dit zal tevens de lokale bouweconomie versterken en vermijden dat de euro’s naar het buitenland vloeien voor de energielevering.
De wortel is aanwezig, onder andere via renovatiepremies en –leningen, die beschikbaar zijn voor verhuurders, maar die maar beperkt worden opgenomen. Nu dreigt de stok weg te vallen. De tijdelijke indexeringsblokkering omzetten in een structurele blokkering voor energieverslindende panden is een complementaire en impactvolle maatregel die effectief leidt tot meer energierenovaties bij lopende huurcontracten.
Objectivering
Huurders die een nieuw contract sluiten voor een energieverslindende woning of appartement, worden echter niet gevat door enige correctie, waardoor huurprijzen voor nieuwe huurcontracten ondertussen gemiddeld zijn gestegen tot 853 euro . Willen we ook hier de betaalbaarheid en energierenovaties stimuleren, dan kunnen we ook de huurprijzen van energieverslindende panden van nieuwe contracten objectiveren. Zo zou de huurprijs van een woning of appartement met EPC D beperkt moeten worden tot de markthuurprijs die de huurschatter voorstelt. Huurpanden zonder EPC of met EPC E of F zouden dan gebonden zijn aan een huurprijs die iets lager ligt dan die markthuurprijs. Op die manier worden energetische ingrepen gestimuleerd bij verhuurders en wordt ook de betaalbaarheid voor huurders versterkt.
Het aanmoedigen van energierenovaties op de private huurmarkt is trouwens ook van cruciaal belang in het klimaatbestendig maken van het huurpatrimonium en past in de verstrenging van de minimale energienormen op de private huurmarkt. Vanaf 2030 mogen (half)open woningen met EPC F en appartementen en rijwoningen met EPC E en F namelijk hoe dan ook niet langer verhuurd worden. Blijven we nu zeven jaar afwachten, dan dreigt in 2030 een significant deel van het patrimonium van de huurmarkt te verdwijnen.
Deze oproep is ondertekend door Vlaams Huurdersplatform, Bond Beter Leefmilieu, Warmtepompplatform – ODE, Rockwool Belgium, Huurdersbonden, Techlink, Reset Vlaanderen, Netwerk tegen Armoede, Vlaams ABVV, ACV, Beweging.net, SAAMO, CAW Groep, Orbit, Welzijnszorg, LEVL
