Het Duitse plan heeft echte maatregelen voor alle sectoren. Minpunt is dat er nog tot 2038 kolen verbrand worden voor elektriciteit.

CC BUND Bundesverband

Schau mal hier, een echt klimaatplan!

Het Duitse plan heeft echte maatregelen voor alle sectoren. Minpunt is dat er nog tot 2038 kolen verbrand worden voor elektriciteit.

CC BUND Bundesverband

Vorige week lanceerde de Duitse regeringscoalitie van christendemocraten en sociaaldemocraten een strategienota met beleidsmaatregelen om de klimaatdoelstellingen voor 2030 te realiseren, en de uitstoot in alle sectoren van de economie te verminderen. De Duitse regering wil de komende 4 jaar meer dan 50 miljard euro investeren in klimaatbescherming. Een ambitieus plan, en dat is nodig. De Duitse 2020-klimaatdoelstelling van 40% broeikasgasreductie is intussen onhaalbaar geworden. Het milieuministerie verwacht in 2020 een CO2-reductie van ruwweg 32%. Extra inspanningen zullen dus nodig zijn richting 2030.

Drie grote boodschappen leggen de Duitsers op tafel in hun nota: de overstap naar schone energie en technologieën biedt grote kansen voor het Duitse bedrijfsleven, voor innovatie en jobcreatie. Door vandaag te investeren, vermijdt Duitsland hoge kosten (voor onder meer klimaatadaptatie en de aankoop van emissierechten) in de toekomst. En ja, daarvoor gaan de Duitse maatschappij en economie er anders uitziet dan voorheen.

Waartoe engageren de Duitsers zich voor 2021-2030? We maken een lijstje:

Klimaatambitie

  • 55% CO2-reductie in 2030 (ten opzichte van 1990)

Governance

  • Een extern comité van experts evalueert de vooruitgang in elke sector.
  • Een klimaatkabinet coördineert de inspanningen om de uitstoot te verminderen van de verschillende ministeries en test elk jaar de efficiëntie, effectiviteit en nauwkeurigheid van de maatregelen. Als een bepaalde sector onvoldoende vooruitgang boekt met betrekking tot de "wettelijk bindende" emissiereductiedoelstellingen, moeten de verantwoordelijke ministers binnen drie maanden met een "ad hoc-programma" komen om weer op schema te geraken.

Nationale CO2-taks en hervorming ETS

  • De Duitsers voeren een nationale koolstoftaks in voor de transport- en gebouwensector in 2021, met een vaste emissieprijs van 10 euro per ton CO2. Daarna stijgen de prijzen van emissierechten tot 20 euro in 2022, 25 euro in 2023, 30 euro in 2024 en uiteindelijk tot 35 euro in 2025. Vanaf 2026 wordt een vast emissiebudget vastgelegd, dat jaarlijks zal dalen. De markt zal dan de prijs van een ton CO2 bepalen, binnen de minimumgrens van 35 euro en de maximumgrens van 60 euro per ton CO2. Deze maximum- en minimumprijzen worden jaarlijks geherevalueerd.
  • Samen met Europa wil Duitsland werk maken van een Europees emissiehandelssysteem voor alle sectoren. Vandaag bestaat dat alleen voor energieproductie, industrie en een deel van de luchtvaart.
  • De inkomsten van de koolstofprijs zullen geïnvesteerd worden in klimaatmaatregelen of teruggegeven worden aan de burgers als compensatie.
  • Om de financiële druk voor burgers te beperken, installeert de Duitse overheid een aantal compensatiemechanismen, zoals het gradueel afbouwen van elektriciteitsnetwerkkosten en een tijdelijke belastingverlaging per kilometer voor wie meer dan 21 kilometer van de werkplek woont.

Gebouwen

  • Het energie-efficiënt retrofitten van gebouwen wordt fiscaal aftrekbaar vanaf 2020, net als het isoleren en het vervangen van oude verwarmingssystemen of ramen.
  • Een ‘swap premie’ voor oude stookolieketels zal tot 40% van de kosten voor een nieuw en efficiënter verwarmingssysteem dekken.
  • De installatie van nieuwe stookolieketels wordt verboden vanaf 2026.
  • Energieconsultatie wordt verplicht in bepaalde situaties, bijvoorbeeld als een gebouw van eigenaar verandert. De kosten worden gedekt door bestaande ondersteuningsprogramma's.
  • De overheidsgebouwen krijgen hogere efficiëntienormen voorgeschoteld en moeten klimaatvriendelijke technologieën installeren.

Transport

Personenvervoer

  • Laadinfrastructuur. De overheid wil 1 miljoen publieke laadpunten voor elektrische wagens voorzien tegen 2030. Tot 2025 voorziet de overheid steun voor laadpalen. Als de doelstelling niet gehaald wordt via marktmechanismen, zal de overheid de bouw bij wet reguleren. Alle tankstations in Duitsland krijgen de opdracht laadpunten te installeren. Ook de bouw van laadpunten op privé- of bedrijfsterreinen zal worden ondersteund en hinderpalen in de regelgeving worden weggewerkt.
  • Meer elektrische wagens. Tegen 2030 moeten er 7 tot 10 miljoen elektrische wagens geregistreerd staan in Duitsland. Om dit te realiseren wil de overheid o.a. elektrische bedrijfswagens fiscaal bevoordelen.
  • Biobrandstoffen. De Duitse regering wil het gebruik van biobrandstoffen verhogen, maar hiervoor vooral gebruikmaken van biobrandstoffen uit afval. De strategienota stelt dat er geen uitbreiding zal zijn van de landbouwoppervlakte die naar energiegewassen gaat. Als milieubeweging pleiten we voor een uitfasering van verbrandingsmotoren voor 2030 en zo weinig mogelijk gebruik van biobrandstoffen in transport. 

Openbaar vervoer

  • Investeringen in trein. De federale overheid zal jaarlijks 1 miljard euro in de Deutsche Bahn, de Duitse spoorwegen, investeren. 
  • Treintickets worden 10 procent goedkoper door een verlaging van de BTW op langeafstandsverbindingen.

Vrachtvervoer

  • Duitsland wil een derde van al het vrachtverkeer elektrificeren of laten rijden op op elektriciteit gebaseerde brandstoffen. 
  • De vrachtwagentol wordt hervormd om zuinige motoren aantrekkelijker te maken.
  • De Duitse overheid wil inzetten op brandstofcellen en brandstoffen geproduceerd met power-to-x-technologie voor vrachtvervoer. De regering is van plan om de ontwikkeling en schaalvergroting van elektrolyse en andere raffinageprocessen te ondersteunen, met het oog op het produceren van elektriciteit-gebaseerde en klimaatneutrale brandstoffen. 

Luchtvaart

  • De vliegtaks wordt verhoogd tegen 2020.

Energie

  • Steen- en bruinkool wordt uitgefaseerd tegen uiterlijk 2038. In november 2019 wordt de steenkooluitstap in wetgeving omgezet.
  • Het aandeel hernieuwbare energiebronnen in stroomverbruik stijgt naar 65 procent in 2030, van ongeveer 38 procent in 2018.
  • De bouw van nieuwe windmolens stuit in Duitsland op veel verzet. Om de acceptatie van windenergie te vergroten, zegt de regering dat windturbines op land op minimum 1.000 meter afstand van woongebieden moeten staan. Individuele gemeenten kunnen zich echter afmelden voor deze regel en federale staten kunnen hun eigen minimumafstand 18 maanden na de invoering van de regel toepassen. Gemeenten zullen bovendien voortaan een deel van de winst ontvangen, die gegenereerd wordt door de turbines op hun land.
  • Het doel voor offshore windenergie wordt verhoogd van 15 naar 20 GW tegen 2030 en de ondersteuningscap voor zonnepanelen, momenteel met een totale capaciteit van 52 GW, wordt volledig stopgezet.

Landbouw en bosbouw

  • Nieuwe regelgeving voor het gebruik van kunstmest moet het teveel aan stikstof doen dalen. Gasdichte opslag van vloeibare mest en emissiearme verspreidingstechnologie wordt verondersteld het stikstofniveau te verlagen.
  • Biologische landbouw zal betere ondersteuning krijgen. De veehouderij krijgt ondersteuning in overeenstemming met de doelstellingen voor dierenbescherming en emissiereductie. Voedselverspilling moet verder worden teruggedrongen via een nationale strategie.
  • De capaciteit van bodems als koolstofputten zal beter worden benut door gerichte aanplant van plantensoorten.
  • Moor- en wetlands krijgen betere bescherming.
  • Hout moet meer als bouwmateriaal worden gebruikt en de herbebossing moet worden geïntensiveerd. Bovendien moet de samenstelling van plantensoorten in bossen worden aangepast aan veranderende weersomstandigheden om deze koolstofputten beter bestand te maken tegen hittegolven en droogte.

Industrie

  • Ondersteuning en advies voor industriële bedrijven die hun CO2-voetafdruk willen verkleinen, moeten worden gestroomlijnd en aangeboden in een "one-stop-shop". 
  • Een nationaal decarbonisatieprogramma zal kijken naar industriële procesemissies die met de huidige technologie moeilijk zijn aan te pakken. Dit programma heeft als doel productieprocessen te optimaliseren en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en grondstoffen te vergroten.

Koolstofopslag

  • Technologieën voor koolstofopslag zullen worden onderzocht voor industrie-emissies die moeilijk te vermijden zijn. De regering wil een dialoogproces met belanghebbenden starten om de acceptatie van koolstofopslag te vergroten.

Financiering

  • De regering wil een evenwichtige begroting handhaven zonder nieuwe schulden. Het Duitse energie- en klimaatfonds blijft het centrale financieringsinstrument voor klimaatbeleid, dat naar verwachting 3 miljard euro zal bedragen tegen 2030.
  • Inkomsten die worden gegenereerd door CO2-prijzen zullen het klimaatfonds vullen en ook andere verliezen in de overheidsbegroting compenseren die verband houden met klimaatmaatregelen, zoals belastingkortingen. Dit moet ervoor zorgen dat het budgettaire effect van inkomsten en uitgaven voor klimaatactie neutraal blijft.
Klimaatbeleid

Meer over Klimaatbeleid