Dit stuk verscheen eerder op Knack.be
De verkiezing van Joe Biden zet de wereld weer op de rails om de klimaatdoelen te realiseren, schrijft Laurien Spruyt, klimaatexperte bij Bond Beter Leefmilieu. 'Nu de drie grootste vervuilers weer aan boord zijn, kunnen we weer hopen dat het gaat lukken om de klimaatuitdagingen onder controle te krijgen.'
De Verenigde Staten en het klimaat: it's complicated. Boteren deed het al niet meer sinds de verkiezing van Donald J. Trump in 2016, die van in het prille begin van z'n presidentschap het klimaatprobleem afschilderde als een hoax. Ondanks de staalharde economische argumenten voor hernieuwbare energie, profileerde Trump zich als de 'redder van de steenkool'.
Woorden werden daden. En dus moest de wereld weinig later vol ongeloof toekijken hoe Trump de VS terugtrok uit het historische klimaatakkoord van Parijs, en in één beweging een groot deel van Obama's klimaatbeleid terugschroefde. Onder de vele mensen die vandaag actie vragen voor het klimaat, zal niemand Donald Trump missen.
Hoop voor Glasgow
Is Joe Biden dan de man die het internationale klimaatbeleid weer op de rails krijgt? The proof of the pudding is in the eating, maar zijn voornemens zien er alleszins hoopgevend uit. In een blitse video roept hij op tot onmiddellijke actie om klimaatopwarming een halt toe te roepen.
Biden wil 1,7 biljoen dollar investeren om de economie van de Verenigde Staten tegen 2050 op 100 procent schone energie te laten draaien met een netto nuluitstoot aan broeikasgassen. Meer zelfs: als het aan Biden ligt, profileert de VS zich binnenkort als koploper bij de ontwikkeling van groene technologieën.
Biden heeft goed begrepen dat landen die een sterk klimaatbeleid voeren in dezelfde beweging ook jobs creëren, nieuwe innovatieve bedrijfsactiviteit aantrekken én zorgen voor een aangename leefomgeving, met propere lucht en comfortabel wonen.
Nuluitstoot
Als Biden zijn voornemens realiseert, dan zal dat een enorme impact hebben op het internationale klimaatbeleid: hij wil namelijk onmiddellijk terug in het klimaatakkoord van Parijs stappen en zijn invloed gebruiken om andere wereldleiders mee op sleeptouw te nemen. De timing kon niet beter zijn, want op de (door Covid-19 uitgestelde) klimaatconferentie in Glasgow volgend jaar, schuiven de landen opnieuw aan tafel om de ambitie van de nationale klimaatplannen te verhogen.
Vlaanderen komt niet meer weg met een beleid van 'klimaatrealisme'
Dat is broodnodig. Met het klimaatakkoord van Parijs engageerde de wereld zich ertoe de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder 2 graden, en nog liever 1,5 graad. Maar de optelsom van de huidige plannen van alle landen brengt ons nog altijd een opwarming van meer dan 3 graden. Nu de top drie vervuilers - China, de VS en Europa - zich gezamenlijk achter meer klimaatambitie scharen, terwijl ze zelf duidelijke doelen voor nuluitstoot vastleggen, is de kans groot dat ook de rest van de wereld mee overstag gaat.
Wereldkaarten zijn geschud
Die evolutie heeft ook gevolgen voor ons klimaatbeleid in Vlaanderen. In een wereld waar China, Amerika en Europa hun verantwoordelijkheid opnemen om de klimaatdoelen te halen, komt Vlaanderen niet meer weg met een beleid van 'klimaatrealisme', en een vaag klimaatplan dat onze uitstoot de komende 10 jaar onvoldoende indijkt.
Ook wij moeten volop de kaart van hernieuwbare energie trekken, subsidies voor fossiele brandstoffen uitfaseren en onze uitstoot door transport, gebouwenverwarming en landbouw op een sociaal rechtvaardige manier verminderen.
Met de verkiezing van Biden zijn de kaarten duidelijk geschud: de omslag naar een koolstofneutrale wereld is ingezet en er is geen weg terug. Vlaanderen staat voor de simpele keuze: tevergeefs in het verleden blijven hangen, of de nieuwe toekomst omarmen en de vruchten van een ambitieus klimaatbeleid plukken. Dat zou een no-brainer moeten zijn.
