De Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigt de vergunning van de Administratie Wegen en Verkeer (AWV) om een vierde rijstrook aan te leggen op de E40 ter hoogte van Gent/Zwijnaarde. De belangrijkste reden daarvoor is dat de impact van de extra rijstrook op de luchtkwaliteit niet onderzocht werd. AWV ging er gemakshalve van uit dat de extra rijstrook zou zorgen voor een betere doorstroming en dus voor minder luchtverontreiniging. De rechter trapt daar niet in: een volwaardig onderzoek naar luchtkwaliteit is noodzakelijk, oordeelt hij.
Meer wegen, meer verkeer
De rechtszaak werd opgestart door het Gents MilieuFront, samen met Greenpeace en een buurtbewoner uit Zwijnaarde. Het belangrijkste argument: een bijkomende rijstrook doet in eerste instantie misschien de verkeersdruk afnemen, maar op langere termijn veroorzaakt die bijkomend verkeer. De extra wegcapaciteit zorgt er immers voor dat het groeiende autoverkeer kan voortgroeien. Bijkomend verkeer in het al zo door files geplaagde zuiden van Gent dus. Met de bijhorende luchtvervuiling, lawaai en klimaatimpact.
Wat het AWV Volgens AWV gaat het echter niet om extra wegencapaciteit, omdat de zogenaamde weefstrook wordt aangelegd op de pechstrook. Zo makkelijk komt AWV echter niet weg. Het gaat hier volgens de rechtbank wel degelijk om een capaciteitsuitbreiding, wat op termijn zal zorgen voor meer verkeer. En ook voor meer luchtvervuiling. Daardoor was een voorafgaand onderzoek naar de luchtkwaliteit noodzakelijk.
De omgeving telt ook mee
Omdat de werken enkel plaatsvinden op de bestaande snelweg, vond het Agentschap het ook niet nodig om de milieueffecten op de omgeving te onderzoeken. In de directe omgeving ligt een school, een natuurgebied en een beschermd landschap. Volgens de milieuwetgeving moeten deze aanzien worden als kwetsbare functies voor luchtvervuiling. Ook op dit punt wordt het Agentschap teruggefloten.
Belangrijk precedent
Deze uitspraak is een belangrijk precedent voor tal van andere spits- en weefstroken die op de planning staan. Het gaat hier wel degelijk om extra capaciteit voor het wegverkeer. En ook al vinden de werken plaats binnen het domein van de snelweg, dat ontslaat de overheid niet van haar plicht om de luchtvervuiling door het extra verkeer te beoordelen en maatregelen te nemen om die luchtvervuiling te beperken. De Raad geeft aan de overheid het duidelijke signaal dat ze niet zomaar wegen kan bijbouwen zonder na te denken over de ruimere effecten op milieu en klimaat. De volgende Vlaamse regering is hierbij gewaarschuwd. Nieuwe rijstroken of spitsstroken aanleggen en doen alsof dat goed is voor het leefmilieu, dat werkt niet meer.