Kroatië kiest resoluut voor de vernieuwing van zijn statiegeldsysteem. Vanaf 20 augustus 2015 treedt de geüpdatete verpakkingswet in werking en tegen september 2016 moet het volledig operationeel zijn. Met deze stap maakt Kroatië komaf met de problemen die de oude methode plaagden en adopteert het een succesvol statiegeldsysteem zoals dat ook al in de Scandinavische landen bestaat.
Lessen voor Vlaanderen
Al sinds 2006 heft Kroatië 0,5 kuna (dat is zo’n 7 eurocent) op drankverpakkingen van meer dan 0,2 liter. Het systeem is echter niet meer functioneel. Zo is het lastig om individuele verpakkingen in te leveren, worden de meeste verpakkingen nog handmatig ingenomen en zijn er problemen met fraude.
Het nieuwe Kroatische statiegeldsysteem biedt interessante lessen voor Vlaanderen. Zo gaat het uit van een centrale beheerder die de supermarkten via een ‘handling fee’ vergoedt voor hun kosten. Supermarkten worden namelijk met hogere kosten geconfronteerd dan drankenproducenten. Om het systeem eerlijk te houden, is een herverdeling van de bijdragen dus cruciaal.
Er zijn nog meer veranderingen. Zo krijgen flessen en blikjes specifieke labels en barcodes , waardoor ze automatisch gescand kunnen worden. Supermarkten met een vloeroppervlak van meer dan 200m2 worden verplicht om de lege drankverpakkingen, mits die niet zijn beschadigd, terug te nemen. Kleinere handelaren mogen op vrijwillige basis de drankverpakkingen innemen.
Het statiegeld zal 0,5 kuna blijven bedragen en geldt nog steeds enkel voor drankverpakkingen van 0,2 liter en meer. Het systeem is ook enkel van toepassing op petflessen, blikjes en glazen flessen.
Niet alleen
Kroatië staat trouwens niet alleen in zijn dadendrang. Meerdere Europese landen en regio’s bekijken momenteel de invoering van een statiegeldsysteem. Schotland, Noord-Ierland, Catalonië, Malta, Wallonië en ook Vlaanderen hebben het afgelopen jaar hun interesse publiek gemaakt.
In Vlaanderen wordt in opdracht van minister Joke Schauvliege (CD&V) zelfs de concrete implementatie van een statiegeldsysteem nauwkeurig bestudeerd. Nederland, het enige land dat net de afschaffing van het systeem voor petflessen overwoog, heeft zijn twijfels weer ingetrokken.