Met behulp van een nieuwe rekentool, de ‘natuurwaardeverkenner’, berekenden we dat het Sint-Annabos 42 miljoen euro per jaar waard is. Toch wil de overheid dit bos kappen. “Dit toont aan dat de overheid bossen nog steeds niet naar waarde schat. Ze houdt enkel rekening met de waarde van de grond waarop een bos staat. De meerwaarde van het plezier dat gezinnen beleven aan bossen en de positieve effecten op de luchtkwaliteit en klimaatverandering komen in officiële cijfers niet aan bod. Daarom vragen we op vrijdag 22 april op de internationale Dag van de Aarde meer aandacht voor stadsbossen en open ruimte,” vertelt Erik Grietens van Bond Beter Leefmilieu. Het hele paasweekend kan iedereen zelf ervaren wat bossen en open ruimte echt waard zijn op tientallen leuke Dag-van-de-Aarde-activiteiten in heel Vlaanderen. Het nationale evenement gaat door op paaszondag 24 april in het Sint-Annabos. Daar verstopten Bond Beter Leefmilieu samen met de Gezinsbond, Natuurpunt-Wal en Ademloos 5.000 paaseieren.
Van 22 tot 24 april loopt de 20ste editie van Dag van de Aarde met als motto ‘Geef ons de ruimte’. De Gezinsbond en Bond Beter Leefmilieu starten deze campagne op vrijdag 22 april, de Internationale Dag van de Aarde, met een studienamiddag over de invloed van het ruimtelijk beleid in Vlaanderen op speelruimte, verkeersveiligheid, natuur en bos, die voor een groot stuk de leefkwaliteit van gezinnen en kinderen bepalen. In het weekend van 23 en 24 april is iedereen welkom om kennis te maken met de milieubeweging op leuke activiteiten verspreid in Vlaanderen. Je kunt natuurwandelingen maken met een natuurgids of een bosverteller, op fotozoektocht gaan, een reuzepicknick bijwonen of ga je liever op zoek naar de paaskabouters? Het nationale actiemoment gaat zondag 24 april door in het bedreigde Sint-Annabos op de Antwerpse Linkeroever. Samen met de Gezinsbond, Natuurpunt-Wal en Ademloos organiserert de milieubeweging een heuse paaseizoektocht om dit druk bespeelde bos te behouden.
Bosarm Vlaanderen
Het Sint-Annabos op de Antwerpse Linkeroever is een druk gebruikte groene long voor vele Antwerpenaars, die plaats moet maken voor een slibopslagplaats. Toch bestaan er alternatieven om slib te verwerken. In plaats van slib te laguneren – waarbij het slib over een grote oppervlakte uitgesmeerd wordt om het te laten uitdrogen – kan slib ook mechanisch ontwaterd worden. Dat gebeurt al in diverse havens, onder meer met het AMORAS project in de haven van Antwerpen, op minder dan 10 km van het Sint-Annabos.
Bij de besluitvorming hierover wordt geen rekening gehouden met de maatschappelijke meerwaarde van bos of natuur. Er wordt enkel rekening gehouden met de waarde van het stuk grond waar het Sint-Annabos op staat. De andere baten van het bos zoals de luchtzuiverende werking, de milderende impact op klimaatverandering, de rust en ontspanning die het biedt, de zachte recreatiemogelijkheden, het groot belang voor biodiversiteit,… worden niet in rekening gebracht.
Maatschappelijke baten van natuur en bos komen niet in beeld
Nochtans bestaan er economische berekeningsmethodes om deze maatschappelijke waarde in beeld te brengen. In Nederland bv. wordt al jaren gewerkt met kengetallen voor de maatschappelijke waarde van natuur en bos, waarbij ook rekening wordt gehouden met luchtkwaliteit, klimaat en recreatie. Recent werd door o.a. VITO ook in Vlaanderen een gelijkaardige studie uitgevoerd, op basis waarvan nu de ‘natuurwaardeverkenner’ wordt ontwikkeld. Dit is een online rekentool om de maatschappelijke waarde van bos en groen in te schatten.
Met behulp van deze rekentool hebben we zelf berekend hoeveel het Sint-Annabos echt waard is. De maatschappelijke waarde van het Sint-Annabos wordt door deze rekentool geschat op 42 miljoen euro per jaar. Per generatie komt dit overeen met een maatschappelijke meerwaarde van een halfmiljard euro. Als we ook rekening houden met de andere groengebieden in de buurt (o.a. het Noordkasteel), loopt de maatschappelijke meerwaarde op tot 77 miljoen euro/jaar. We vragen dan ook dat deze maatschappelijke waarde van het Sint-Annabos mee gewogen wordt in de verdere besluitvorming voor infrastructuurwerken rond Antwerpen en dat ook bij andere infrastructuurwerken in Vlaanderen rekening wordt gehouden met de maatschappelijke meerwaarde van bos en natuur.
Kindvriendelijke ruimtelijke ordening
De Gezinsbond doet dit jaar mee aan Dag van de Aarde omdat het belang van open ruimte voor kinderen niet genoeg benadrukt kan worden. Economie, landbouw, bewoning en natuur strijden allemaal om dezelfde oppervlakte. En in die strijd klinkt de ene stem al luider dan de andere. In ruimtelijke plannen wordt te weinig rekening gehouden met de noden van kinderen en jongeren. De ‘natuurwaardeverkenner’ is als online rekentool een goed hulpmiddel om bij grote stedenbouwkundige ingrepen beter rekening te kunnen houden met de behoeften van jongeren. Andere mogelijkheden daarvoor zijn het opzetten van een speelweefsel doorheen de gemeente, het uitwerken van afstands- en oppervlaktenormen voor publiek groen. Daarom ijveren de gezinsbeweging en de milieubeweging samen voor een kindnorm, een set van na te streven doelstellingen bij het maken van ruimtelijke plannen die vertrekken vanuit de behoeften van kinderen.