De stad Sint-Niklaas keurde een ruimtelijk uitvoeringsplan goed om het ziekenhuis VITAZ te verhuizen van de binnenstad naar een autolocatie, midden in de open ruimte buiten de stad. Daarvoor moet 16 ha landbouwgebied op de schop. Ook de Vlaamse regering gaf haar goedkeuring om het ziekenhuis te bouwen buiten het stedelijk gebied, wat regelrecht ingaat tegen haar eigen bouwshift. En dat terwijl er best wel mogelijkheden zijn om het ziekenhuis in de stad te houden. Daarom stappen BBL en ABLLO naar de Raad van State.
Geen bouwshift in Sint-Niklaas?
Met het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen wil de Vlaamse overheid een bouwshift realiseren: niet meer bouwen in open ruimte, wel verdichten in de bestaande stadswijken. Dat is zo opgenomen in het regeerakkoord.
Dit is een gevaarlijk precedent, niet alleen voor de ruimtelijke ordening in Sint-Niklaas, maar voor heel Vlaanderen.
De nieuwe site voor het ziekenhuis van Sint-Niklaas ligt echter buiten het afgebakende stedelijk gebied. Al in 2007 werd een Vlaams RUP goedgekeurd om het stedelijk gebied af te bakenen. Die afbakening kwam er net om stedelijke functies in de steden te houden en zo een verdere suburbanisatie en verrommeling van de open ruimte tegen te gaan. Die afbakeningslijn ‘handhaven’ is de bevoegdheid van de Vlaamse regering. Door nu zelf toestemming te geven om de grens van het stedelijk gebied te verleggen, doet de Vlaamse regering net het omgekeerde.
Dit is een gevaarlijk precedent, niet alleen voor de ruimtelijke ordening in Sint-Niklaas, maar voor heel Vlaanderen. Ook andere steden kunnen nu op het idee komen om een afwijking van het stedelijk gebied te vragen, om zo nieuwe ontwikkelingen buiten het stedelijk gebied toch mogelijk te maken.
De stad Sint-Niklaas beweert de suburbanisatie tegen te gaan en een stedelijk beleid te voeren. Volgens de bindende bepalingen van haar ruimtelijk structuurplan zal de stad werk maken van een gemengde woonstad, waar diverse diensten en voorzieningen (waaronder het ziekenhuis) verweven worden met de stedelijke woonstructuur. Voor de open ruimte wordt volgens dit plan gestreefd naar het behoud, het herstel en de versterking van de typische landschapskenmerken. Dat alles werd hier aan de kant geschoven.
Dergelijke onverantwoorde ruimtelijke keuzes jagen de mobiliteit op kosten.
Mobiliteitsknoop
De nieuwe locatie voor het ziekenhuis aan de N41 en nabij de E17 is een echte autolocatie. Die is voor bezoekers niet meer per trein bereikbaar. Maar ook voor de fietser, voetganger en busgebruiker wordt de situatie ronduit slecht. Nog veel meer autoverkeer is dan niet te vermijden. Dat valt niet te rijmen met de steeds dwingendere klimaatdoelstellingen. En dat terwijl het huidige ziekenhuis in het centrum wel perfect bereikbaar is met de trein, de bus, de fiets of te voet.
Dergelijke onverantwoorde ruimtelijke keuzes jagen de mobiliteit op kosten, want om het nieuwe ziekenhuis vlotter bereikbaar te maken met het openbaar vervoer, zullen extra buslijnen moeten ingelegd worden, wat meerkosten met zich brengt die geraamd worden op 1 miljoen euro per jaar. Met een ziekenhuis in de binnenstad kunnen die kosten vermeden worden. Nu al is er te weinig geld voor de vervoersregio’s, en het valt te vrezen dat deze nieuwe verbindingen dus noodgedwongen ten koste zullen gaan van andere busverbindingen in het Waasland.
Bond Beter Leefmilieu en Actiecomité Bescherming Leefmilieu Linkeroever (ABLLO) beslisten daarom om naar de Raad van State te stappen. We blijven hopen dat er alsnog een plan komt om het ziekenhuis in het hart van de stad houden. Iets waar volgens studenten architectuur van St-Lucas best wel wat mogelijkheden voor zijn.
ABLLO vzw heeft trouwens gevraagd om eerst een open oproep of een stedenbouwkundige wedstrijd te lanceren, en dan pas een GRUP op te maken. Zo is er meer kans om de meest vindingrijke variant, met meer toegevoegde waarde tot ontwikkeling te laten komen.
