De zorg voor natuur en milieu is van cruciaal belang om in de toekomst aan de groeiende vraag naar voedsel te kunnen voldoen. Zonder duurzame productie en consumptie zal de milieukwaliteit zodanig afnemen, dat voedselprijzen zullen stijgen en het aanbod niet aan de vraag zal kunnen voldoen. Dat zeggen experten in een nieuw UNEP-rapport getiteld “The environmental food crisis: The environment’s role in adverting future food crises”.
Het rapport onderzoekt hoe we in de nabije en verdere toekomst de wereldbevolking kunnen blijven voeden. De vraag naar voedsel zal volgens de experten gevoelig stijgen tegen 2050, door de stijgende wereldbevolking, verhoogde inkomens en een groeiende vleesconsumptie. Verdere achteruitgang van de milieukwaliteit zal leiden tot verminderde opbrengsten en verlies van landbouwgrond, waardoor het aanbod niet aan de vraag zal kunnen voldoen en de honger in de wereld zal toenemen. Het gecombineerde effect van landdegradatie, klimaatverandering, waterschaarste, verlies van landbouwgrond voor voedselproductie en nieuwe ziekten en plagen zal er volgens het rapport toe leiden dat de opbrengsten in 2050 tot 25% lager zijn dan de vraag naar voedsel. Een goede milieukwaliteit vormt immers de basis voor een productieve landbouw die genoeg voedsel voortbrengt om aan de groeiende vraag te voldoen. Voldoende en zuiver water, gesloten nutriëntencycli, bodemkwaliteit, klimaat en biodiversiteit zijn allen belangrijke factoren voor een productieve en stabiele landbouw.
Een uitbreiding van de huidige meststof- en pesticidengebaseerde landbouwmethoden zal de nodige voedselproductie niet kunnen garanderen. Deze methoden ondermijnen immers de hierboven vermelde inputs die noodzakelijk zijn voor een duurzame en voldoende productie.
Naast het veilig stellen van milieu en natuur, benadrukt het rapport ook het belang van een betere efficiëntie van de voedselenergie. Daarmee bedoelt men dat het verlies van energie in voedsel vanaf de oogst, over de verwerking tot aan consumptie en recyclage moet geminimaliseerd worden. Door optimalisatie van de voedselketen kan het voedselaanbod toenemen en de milieuschade afnemen.
Op basis van hun analyse doen de experten zeven aanbevelingen voor het veilig stellen van de voedselzekerheid in de toekomst. Ze spreken zich onder andere uit voor het stopzetten van het subsidiëren van eerste generatie biobrandstoffen en het ontwikkelen van biobrandstoffen uit afvalstromen. Daarnaast moet het gebruik van granen in de vee- en visvoeding verminderen en moeten er alternatieve veevoeders ontwikkeld worden. Bovendien is het belangrijk dat landbouwers ondersteund worden in het toepassen van gediversifieerde en ecologische landbouwsystemen die de noodzakelijke ecosysteemdiensten leveren en voldoende voedsel voortbrengen voor lokale behoeften. Ten slotte moet er geïnvesteerd worden in klimaatvriendelijke landbouwsystemen.
Deze aanpassingen van de manier van voedselproductie, -verwerking en –verwijdering zijn volgens de experten noodzakelijk om de wereldbevolking te blijven voeden en de milieudiensten (die de basis vormen voor landbouwproductie) te vrijwaren.