We verwachten dat de formateur aan een serieus energiebeleid en aan haalbare oplossingen werkt, en geen luchtkastelen najaagt.
Formateur Bart De Wever vraagt Engie om de kerncentrales van Doel 4 en Tihange 3 niet de afgesproken tien, maar twintig jaar langer open te houden. Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace vinden het onaanvaardbaar dat een nieuwe federale regering opnieuw met het energiebeleid zou knoeien, in plaats van een ernstig energiebeleid uit te stippelen. De ervaring toont immers dat het verlengen van oude kerncentrales peperduur is — om nog niet te spreken van het zetten van nieuwe — en zowel de belastingbetaler als de consument handenvol geld zal kosten.
Formateur De Wever overweegt niet alleen de levensduurverlenging van Doel 4, Tihange 3 en andere centrales, maar wil ook inzetten op nieuwe nucleaire productie via small modular reactors. Het is ontgoochelend dat de formateur halsstarrig de nucleaire kaart trekt en alle waarschuwingen over hoogoplopende prijskaartjes, vertragingen en veiligheidsrisico’s in de wind slaat.
“Wij verwachten dat politici hun keuzes maken na consultatie met de competente en bevoegde instellingen. De CREG, de Belgisch energieregulator, en Niras, de Nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen, spelen hier een cruciale rol. Zij moeten de kans krijgen om een volledige doorrekening te maken van de kosten en de risico’s voor België en de belastingbetaler”, zegt Almut Bonhage, beleidsexpert Energie bij Bond Beter Leefmilieu. “We verwachten dat de formateur aan een serieus energiebeleid en aan haalbare oplossingen werkt, en geen luchtkastelen najaagt.”
Onder experten is er brede consensus dat de energietransitie alleen kan slagen door sterke samenwerking tussen gewesten en het federale niveau, maar ook met andere landen in Europa. Er is daarnaast nood aan een combinatie van energie-efficiëntie, een snelle uitbouw van zonne- en windenergie, opslag, flexibiliteit, transmissienetten en aangepaste Europese energiemarkten. In plaats van een dogmatische focus op kernenergie, dienen beleidsmakers het energiebeleid in al die complexiteit te erkennen.
Een recent rapport uitgevoerd in opdracht van Greenpeace Duitsland nam bovendien de financiering van Europese kerncentrales onder de loep. Daaruit blijkt dat overheden – en dus de belastingbetaler en/of energieconsument – stevig moeten dokken om kerncentrales enigszins financieel haalbaar te maken. “Die financiële realiteit in het nucleaire dossier zou een wake-up call moeten zijn voor de federale formatiegesprekken. Er is dringend nood aan realisme over de rol die kernenergie kan spelen”, zegt Joeri Thijs, woordvoerder bij Greenpeace.
“Formateur De Wever wil een reanimatie van kernenergie in ons land forceren. Maar met welk geld? Europa verwacht besparingen, en tegelijk zijn massale publieke investeringen nodig om de klimaattransitie toegankelijk te maken voor iedereen, via onder meer de renovatie van onze huizen en een sterker openbaar vervoer. De volgende federale regering mag zich niet verliezen in roekeloze nucleaire avonturen die de belastingbetaler miljarden zouden kosten, terwijl alles er op wijst dat hernieuwbare energie onze voordeligste optie is in de strijd tegen de klimaatcrisis”, besluit Thijs.
