Beste Joke,
Binnen 10 dagen vertrek je naar Cancun om er tussen de groten van de aarde over de toekomst van ons klimaat en onze planeet te beslissen. Je hebt op de conferentie van Nagoya over biodiversiteit al wat ervaring opgedaan in die grote internationale conferenties. Met resultaat trouwens.
Het debacle van Kopenhagen ligt alweer een jaar achter ons. Het was er ijskoud weet je nog? Nooit was het momentum zo groot. Honderdduizenden mensen kwamen op straat. De kranten stonden bol van de klimaatberichten. Maar het heeft niet mogen zijn. Je moest naar huis met een hol akkoord van amper 3 bladzijden. Een magere troostprijs. Was het de kou die de urgentie van het klimaatprobleem deed vergeten?
Aan de kou zal het dit jaar niet liggen. Over vier dagen trekt de karavaan klimaatonderhandelaars naar het exotische Cancun (een aangename setting om te onderhandelen lijkt me). Zij zullen het pad effenen voor de ministers die een weekje later in het vliegtuig stappen. En jij zal één van hen zijn. Meer nog, als voorzitter van de Europese Unie wacht jou de uitdaging om Europa terug te laten optreden als een ambitieus blok, dat zijn stempel op de conferentie drukt. Dat zal niet gemakkelijk zijn. Je Europese collega’s geraken het maar niet eens over een ambitieuzere aanpak. Kijk ze eens allemaal diep in de ogen, Joke. Zeg hen waar het op staat! Trek ze mee! Maak er iets van! Het is meer dan ooit nodig. Zeker als je weet dat het ook economisch veruit de verstandigste optie is om de uitstoot van CO2 gevoelig te verminderen. Natuurlijk: niet iedere sector en niet ieder bedrijf zou er wel bij varen. Globaal gaan we erop vooruit, maar er zullen winnaars en verliezers zijn. Maar daar komt natuurlijk juist de rol van jullie, politici, op de proppen. Jullie moeten zorgen voor een ordentelijk kader, zodat er voor de verliezers een vangnet is, zodat werknemers kunnen worden omgeschoold, zodat bedrijven kunnen investeren in transitie. Dat lijkt mij alvast een meer constructieve keuze, dan je te laten opzwepen door de sterkste lobby’s en zo de noodzakelijke veranderingen af te remmen… tot er enkel nog verliezers overblijven.
Op basis van de studies van de Europese commissie weten we dat een reductiedoelstelling van dertig procent voor Europa tegen 2020 een evidentie zou moeten zijn. Een opstap naar de noodzakelijke vermindering van de uitstoot met veertig procent. Maar dat moet ik je niet meer uitleggen.
Nu, laten we wel wezen. Het zal niet van Europa alleen afhangen of we in Cancun vooruitgang boeken. Tot Kopenhagen was het Europa dat de marsrichting bepaalde, maar ginder hebben jullie je, bij gebrek aan consistent verhaal, door de VS en China uit de wielen laten rijden. De urgentie is vandaag nog groter dan aan de vooravond van Kopenhagen. Maar het gevoel van urgentie lijkt een beetje uit de politiek verdwenen.
We hebben eigenlijk geen tijd meer te verliezen.En toch weten we nu al dat we in Cancun geen globaal bindend klimaatakkoord mogen verwachten. Moeten we dan alles opgeven ? Natuurlijk niet. Cancun moet de opstap vormen voor een omvattend akkoord eind volgend jaar in Zuid-Afrika (en ook daar zullen de zomerse temperaturen overheersen). En Europa kan daar de motor voor zijn. Dan moet de as tussen Europa en de ontwikkelingslanden natuurlijk wel eerst hersteld worden. Enkel die as kan voor de nodige dynamiek zorgen. Van de VS zal het niet komen. Sterke akkoorden over het tegengaan van ontbossing en duidelijke engagementen voor bijkomende financiering voor de klimaathulp aan ontwikkelingslanden zijn maar twee voorbeelden van concrete en betekenisvolle stappen op weg naar een echt klimaatakkoord.
Kyoto heeft ons geleerd dat akkoorden sluiten mogelijk is. Die goede basis van het Kyotoakkoord moeten we koesteren. En, in het slechtste geval keren we met een verlenging van het Kyotoprotocol naar huis. Is dit voldoende? Lang niet. Met Kyoto alleen komen we er niet. Een wereldwijd probleem vergt een wereldwijde aanpak. Maar we mogen onze eigen ambities niet laten varen als we de anderen niet aan boord krijgen.
Beste Joke, in tegenstelling tot wat de publieke opinie laat uitschijnen, zijn we nog niet ingeslapen. Integendeel. We zullen je de komende twee cruciale weken dan ook met raad en daad bijstaan.
Het ga je goed,
Sara