Het Verdrag van Aarhus is een internationaal milieuverdrag van de Verenigde Naties, dat voorziet in een aantal basisrechten voor burgers en milieuverenigingen, zoals het recht op openbaarheid en inzage van milieudocumenten, het recht op vroegtijdige inspraak bij plannen en projecten en het recht op een beroepsprocedure bij een rechtbank.
Alle verdragsstaten moeten tweejaarlijks een implementatierapport overmaken aan het verdragscomité. Daarin staat beschreven hoe het land de basisrechten uit het verdrag in eigen land toepast. België publiceerde onlangs dit rapport.
Daaruit blijkt dat openbaarheid van documenten bij ons goed geregeld is. Op vlak van vroegtijdige inspraak kan nog één en ander verbeterd worden. Toegang tot de rechtbank voor NGO’s blijft echter een groot probleem. Nog al te vaak worden rechtszaken van milieuverenigingen afgewezen wegens een gebrek aan een ‘persoonlijk’ belang. Een belang waar een milieuvereniging voor strijdt, zoals bijvoorbeeld zuivere lucht, is per definitie geen persoonlijk belang, maar een collectief belang.
Nochtans voorziet het verdrag van Aarhus in een brede toegang tot de rechtbank voor milieuverenigingen. Hiervoor liggen al jaren wetsvoorstellen op tafel – die er trouwens kwamen na een klacht van Bond Beter Leefmilieu bij het verdragscomité – maar de behandeling daarvan is opnieuw uitgesteld en zal pas plaatsvinden als er een nieuwe federale regering is…